یکی از مهم ترین اجزاء در روح دهی و شکل دهی به فضای زندگی همه ما ایرانیان، فرش ها هستند. همانطور که می دانید فرش هم مانند سایر وسایل برای افزایش طول عمر و حفظ ظاهر نیاز به مراقبت و نگهداری های خاصی دارد. در ادامه ی مطلب با ما همراه باشید تا به معرفی نکاتی برای نگهداری و بهداشت انواع فرش علی الخصوص فرش های ماشینی بپردازیم.
برای پهن کردن فرش باید چه شرایطی را فراهم کنیم؟!
شاید این موضوع بسیار عجیب باشد، اما خصوصیات سطحی که فرش روی آن پهن می شود، در عمر و ماندگاری فرش بسیار تأثیر گذار است. ویژگی هایی که باید سطح مورد نظر برای پهن کردن فرش دارا باشد شامل موارد زیر است:
- سطح مورد نظر باید صاف، خشک و عاری از هرگونه گرد و خاک باشد.
- سطح مورد نظر نباید گچی، خاکی يا آهکی باشد؛ زیرا این موضوع تاثیرات منفی روی رنگ فرش می گذارد و آن را به مرور زمان خراب می کند.
- هرگز نباید فرش را روی موکت یا فرش دیگری پهن کرد.
- توجه داشته باشید، هرگز نباید وسایل سنگین و نوک تیز مانند پایه مبل و صندلی را مستقیما بر روی فرش قرار دهید.
- فرش را هرگز در معرض نور مستقیم خورشید و در نزدیکی های پنجره قرار ندهید. زیرا نور خورشید به تدریج موجب کم شدن کیفیت رنگ فرش و متلاشی شدن تار و پود آن میشود.
- درصورت خیس شدن فرش سریعا آن را خشک کنید.
درباره جارو کردن فرش بیشتر بدانید
یکی از مهمترین مسائل در زمینه نگهداری از فرش های ماشینی و دستبافت، جارو کردن آنهاست. جارو کشیدن فرش هم اصول خاصی دارد که با رعایت آن می توان میزان سایش فرش را کم کرده و موجب افزایش طول عمر آن شد. نکاتی که در رابطه با جاروکشیدن فرش وجود دارد شامل موارد زیر است:
- توجه داشته باشید حداقل هر دو هفته یک بار فرش را جارو برقی بکشید.
- بهتر است جارو برقی را در جهت خاب فرش بکشید. زیرا جارو کردن برخلاف جهت خاب فرش موجب می شود تا پرزهای فرش نامنظم و نامرتب شوند و پس از مدتی فرش حالت کثیف و ظاهری بد پیدا خواهد کرد.
- استفاده از جاروی دستی برای جارو کردن فرش ماشینی و فرش دستبافت به مرور زمان باعث ساییدگی سطح فرش و پوسیدگی تار و پودهای آن می شود.
آیا فرش هم گردگیری لازم دارد؟!
یکی از مسائل مهم در نگهداری و بهداشت انواع فرش، گردگیری آن است. این مرحله میتواند به عنوان یک مرحله جداگانه برای نظافت فرش، پیش از شستوشو هم به حساب بیاید. نکته مهم در گردگیری فرش این است که در صورت رعایت نکردن اصول گردگیری فرش، پس از مدتی شاهد پوسیدگی و آسیب دیدگی فرش خواهیم بود. برای گردگیری از فرش دو نکته را مد نظر داشته باشید:
- بهترین فضا برای گردگیری فرش ها، گردگیری در هوای آزاد، روی یک طناب ضخیم و محکم است.
- برای ضربه زدن به فرش و بلند کردن گرد و خاک، هرگز از عصا یا چوب استفاده نکنید و با کوباندن فرش به ان صدمه نزنید. اگر احساس نیاز به کوبیده شده فرش دارید از یک بالشتک نرم استفاده کنید و ضربه ها را با شدت زیاد وارد نکنید.
با پرز فرش چه کار کنیم؟!
بسیاری از اوقات برایمان پیش آمده است که پس از خرید و پهن کردن فرش نو متوجه پرز دادن بیش از حد آن می شویم. زمانی که به تازگی فرش را خریده اید، شاید فروشنده به شما گفته باشد، پرز دادن فرش در روزهای اول طبیعی است. اما عوامل زیادی وجود دارند که موجب پرزدهی بالای فرش می شود:
کیفیت و نوع الیاف مصرف شده در فرش
اولین مورد موثر بر پرزدهی فرش، کیفیت و جنس الیاف مصرفی در تولید فرش است. به طور کلی از بین فرش های ماشینی ایرانی فرش ماشینی از جنس اکریلیک بسیار معروفتر از دیگران است. اما یکی از معایب این نوع فرش، میزان پرزدهی فراوان آن است. این را باید گفت، پرزدهی فرش اکریلیک تنها محدود به چند هفته اول استفاده است؛ البته مساله فقط به اینجا ختم نمی شود. با این حال گاهی هم ممکن است تا مدت ها پرزدهی ادامه داشته باشد.. از طرفی یکی از پروسه های نهایی تولید فرش، آهاردهی به آن است. در این پروسه، بافت درونی نخ ریسیده تثبیت میشود. در صورتی که این پروسه به درستی انجام نگیرد، الیافی که تحت نفوذ آهار قرار نگرفته اند، باعث پرزدهی فرش می شوند .
چگونه پرزهای فرش را از بین ببریم؟!
اولین کار برای از بین بردن پرزهای فرش، استفاده از جاروهای چوبی است. بهتر است پیش از استفاده از جارو آن را مرطوب کنید تا پرزهای فرش به آن بچسبند. علاوه بر این موضوع اگر قصد استفاده از جاروبرقی را دارید، آن را روی سرعت کم تنظیم کرده و در جهت خاب فرش بکشید. پس از استفاده از جارو، یکی از متداول ترین روش ها برای از بین بردن پرزهای فرش، استفاده از دستمال مرطوب و نمدار باز هم در جهت خاب فرش است. اما پرکاربردترین روش برای از بین بردن پرزهای فرش نو، چسب کاغذی پهن است. برای استفاده از چسب کاغذی در از بین بردن پرزفرش، کافی است چسب را روی فرش بچسبانید و سپس به آرامی از روی فرش جدا کنید تا پرزهای فرش را جمع کند.
چگونه فرش ها را بشوییم؟!
اگر برای شست و شوی فرش خودتان دست به کار می شوید و اعتقادی به کمک گرفتن از قالی شویی ها ندارید، باید نکات شست و شوی فرش را بدانید:
- هنگام شستن فرش ها، داشتن یک فضای مناسب و وسیع برای شست و شو و پهن کردن فرش اهمیت دارد. درصورت عدم وجود چنین فضایی قید شست و شوی فرش در خانه را بزنید و حتما فرش را به قالی شوئی بسپارید.
- پیش از شستوشوی فرش، ابتدا گرد و غبار آن را با جارو از بین ببرید.
- از این موضوع مطمئن شوید که فرش های شما رنگ نمی دهد. زیرا رنگ دهی فرش های شما می تواند پس از شستوشو در خانه به ظاهر فرشتان آسیب زیادی وارد کند. برای مطمئن شدن از نوع رنگ فرش، روی سطح فرش یک پارچه یا دستمال سفید مرطوب بکشید. اگر پارچه مرطوب رنگ گرفت، فرش را خودتان نشویید و شستوشوی آن را به قالی شوئی محول کنید.
- برای شستوشوی انواع فرش، باید از آب ولرم استفاده کنید زیرا آب داغ موجب آسیب رساندن به بافت فرش شما می شود.
- توجه داشته باشید هرگز از مواد شوینده قلیایی برای شستوشوی فرش استفاده نکنید و سعی کنید از شوینده های اسیدیته خنثی استفاده کنید. بهترین ماده شوینده برای شستوشوی فرش، استفاده از پودر شستوشوی دستی، شامپو فرش، پودرصابون و … است.
- پس از شستوشوی فرش آن را آبگیری کنید و پرزهای اضافی آن را با حوله و یا یک دستمال بدون پرز بگیرید.
- برای خشک شدن فرش، بهتر است آن را از پشت و در فضای آزاد به دور از نور آفتاب پهن کنید.
چگونه از فرش بهتر نگهداری کنیم؟!
نوع نگهداری و نظافت هرنوع فرشی مخصوص خودش است و بهتر است برای نگهداری از فرش پس از خرید فرش به دفترچه راهنمای فرش توجه ویژه ای داشته باشید یا همه چیز را از فروشنده سوال کنید. یکی از نکاتی که در نگهداری از تمامی فرش ها علی الخصوص در نگهداری فرشهای پرزبلند و متراکم باید رعایت کنید این است که این نوع فرش ها باید حداقل سالی یکبار شسته شود تا گردوخاک، مو و مواد آلرژیزا در آنها باقی نمانده و تبدیل به مکانی برای رشد میکروب ها نشود. همچنین برای نگهداری از فرش هایی با پرزکوتاه بهتر است فرش را هر 3-4 ماه یکبار به بیرون از خانه ببرید و آن را بتکانید.