امروزه همه ما ایرانیان حداقل یک فرش ماشینی در خانه های خود داریم. این فرش ها به دلیل قیمت کمترشان نسبت به فرش های دستباف تقاضای بیشتری دارند.
شاید نحوه بافت و نساجی فرش ماشینی برای شما جالب باشد. اگر اینچنین است این مقاله را از دست ندهید.
بافت و نساجی فرش ماشینی مراحل گوناگونی دارد که ما قصد داریم در این مقاله این مراحل را به طور کلی به شما توضیح دهیم و شما را با انواع ماشین آلات آشنا کنیم. همچنین عوامل مهم و تاثیر گذار در کیفیت نهایی فرش ماشینی را هم به شما خواهیم گفت. پس با ما همراه باشید تا به سوالات زیر پاسخ دهیم.
* اصلی ترین کشور های تولید کننده ماشین آلات فرشبافی کدام اند؟
* بافت فرش چه مراحلی دارد؟
* عوامل مهم در کیفیت فرش چیست؟
تولید کنندگان ماشین آلات فرش بافی
کشور های آلمان و بلژیک دو کشور اصلی از تولیدکنندگان ماشین آلات فرش بافی هستند. این دو کشور، دو برند مشهور شونهر و وندویل را تولید می کنند و باعث پیشرفت صنعت فرش ماشینی شده اند. ایرانی ها به دلیل تقاضای زیاد فرش، سعی در تولید بهترین فرش های ماشینی را دارند. و این کار را با وارد کردن بهترین تکنولوژی های روز دنیا انجام می دهند. ایرانیان در استفاده از فرش های ۱۲۰۰ شانه تبحر زیادی دارند و بسیار پیشرفته هستند به طوری که حتی کشور بلژیک که از معروف ترین تولیدکنندگان ماشین آلات فرشبافی است به این اندازه ایرانیان در استفاده از این ماشین آلات پیشرفت نکرده است.
اکثر ماشین آلاتی که توسط این دو کمپانی مطرح آلمانی و بلژیکی ساخته می شوند، به کشور های ایران، ترکیه، چین و مصر فروخته می شوند. هیچ یک از این کشور های ذکر شده، به جز ترکیه تلاشی برای ساخت ماشین آلات فرشبافی نکرده است. اما تلاش های ترکیه هم بعد از مدتی بی ثمر ماند و متوقف شد و ادامه پیدا نکرد. البته ایران هم تلاش هایی برای تولید قطعات این ماشین آلات کرده است اما همچنان فاصله زیادی تا رسیدن به ساخت خود ماشین آلات دارد.
مراحل بافت فرش
حال که اندکی با فضای ماشین آلات آشنا شدیم و کشور های مهم تولید کننده ماشین آلات این صنعت را شناختیم، بهتر است کمی هم با مراحل بافت فرش و نساجی فرش آشنا شویم.
مرحله اول. ریسندگی فرش
در این مرحله، نخ و الیاف مورد نیاز برای بافت فرش ها آماده می شود. نخ های مورد استفاده برای بافت فرش ماشینی از ۳ دسته تشکیل می شوند و عبارت اند از:
۱. نخ خاب، جنس الیاف نخ خاب معمولا از جنس اکرلیک، پلی استر و یا پروپیلن هستند. جنس نخ خاب تاثیر زیادی بر کیفیت فرش دارد چراکه حجم بیشتر فرش را تشکیل می دهد ۲. نخ پود، نخ پود که معمولا از جنس جوت است . ۳. نخ تار، نخ تار عموما از جنس پنبه و یا پلی استر است.
تکنولوژی تولید نخ خاب اکرلیک و مقدمات لازم برای آماده سازی آن با مقدماتی که برای آماده کردن نخ پلی استر متفاوت است.
نخ های اکرلیک توسط سیستم ریسندگی الیاف بلند می شوند، سپس در مرحله رنگرزی رنگ می شوند و روی آنها عملیات هیت ست صورت می گیرد. طی این عملیات مقاومت الیاف در برابر گرما بیشتر می شود، همچنین استحکام نخ ها هم بالا می رود و نخ ها حجیم تر می شود. در آخر نخ های اکرلیک آماده شده به بخش بافندگی می رسند.
اما نخ های پلی استری از طریق ذوب ریسی تهیه می شوند و سپس به دو صورت خودرنگ و یا رنگرزی شده به بخش بافندگی می روند.
مرحله دوم. بافندگی فرش
بافندگی فرش را میتوان از مهم ترین مراحل تولید فرش ماشینی به شمار آورد. فرش ماشینی توسط تکنولوژی های مختلفی بافته می شود. که این تکنولوژی ها می تواند روی کیفیت و ظرافت فرش اثر گذار باشد.
مرحله سوم. تکمیل فرش ماشینی
فرش ماشینی که از داخل ماشین بافندگی خارج می شود، ایراد های کوچکی دارد و به اصطلاح نیاز به رفوگری دارند. همچنین برای محکم شدن گره های فرش ، مرحله آهار زنی فرش انجام می شود.
سپس مرحله پرداخت انجام می شود. پرداخت فرش بعد از بافت فرش های دستباف هم انجام می شود. در این مرحله سطح خاب فرش با تیغه های مخصوص بریده می شوند و فرش شکل نهایی را به خود می گیرد.
و در آخر برش های طولی و عرضی و همچنین لبه دوزی و ریشه زنی انجام می شود و عملیات بافت فرش به اتمام می رسد.
نکات فنی موثر بر کیفیت فرش ماشینی
علاوه بر مواردی مثل مدل ماشین بافندگی، تکنولوژی به کار گرفته شده در بافت، نوع نخ های مصرفی و … عوامل دیگری هم بر کیفیت نخ ماشینی تاثیر گذار است.
۱. یکنواخت بودن و تناسب مشخصات فیزیکی الیاف خاب
یکنواخت بودن نخ خاب مصرفی عاملی بسیار مهم در کیفیت فرش ماشینی است. عواملی مثل درصد ازدیاد طول، تجعد و درصد جمع شدگی می تواند باعث ایجاد رگه های طولی در سطح فرش بشوند.
۲. کیفیت تیغه برش
تیغه هایی فرش را برش می دهند باید با کیفیت باشند و اگر زیاد استفاده شدند، به موقع تعویض شوند. چراکه بی کیفیت بودن تیغه ها می تواند باعث بروز مشکل خاب سوختگی شود.
۳. پرداخت فرش
پرداخت فرش و یا همان شیرینگ هم تاثیر بسیار زیادی در کیفیت نهایی فرش دارد.
سخن آخر
امروزه نساجی فرش پیشرفت زیادی داشته. این پیشرفت را مدیون بالا رفتن تکنولوژی ماشین آلات و شیوه های نوین رنگرزی و … در این صنعت هستیم. همین پیشرفت ها باعث شده که کار ما در خرید فرش آسان باشد، چرا که می توانیم فرش را در طرح ها، رنگ ها، و اندازه های گوناگون تهیه کنیم. و این تنوع بالا باعث شده که کار ما چندان سخت و دشوار نباشد.
* اصلی ترین کشور های تولید کننده ماشین آلات فرشبافی کدام اند؟
کشور های آلمان و بلژیک دو کشور اصلی از تولیدکنندگان ماشین آلات فرش بافی هستند. این دو کشور، دو برند مشهور شونهر و وندویل را تولید می کنند و باعث پیشرفت نساجی فرش شده اند.
* بافت فرش چه مراحلی دارد؟
مرحله اول در بافت فرش، مرحله ریسندگی است. در این مرحله نخ و الیاف مورد نیاز برای فرش ها آماده می شود. نخ مورد نیاز نساجی فرش شامل ۳ نخ خاب، تار و نخ پود.
مرحله دوم بافندگی فرش هست و مرحله سوم تکمیل فرش هست. در این مرحله رفوگری، آهار زنی و پرداخت فرش انجام می شود و آماده برای ورود به بازار می گردد.
* عوامل مهم در کیفیت فرش چیست؟
علاوه بر مواردی مثل مدل ماشین بافندگی، تکنولوژی به کار گرفته شده در بافت، نوع نخ های مصرفی و … عوامل دیگری هم بر کیفیت نخ ماشینی تاثیر گذار است. این عوامل عبارت اند از: ۱. یکنواخت بودن و تناسب مشخصات فیزیکی الیاف خاب ۲. کیفیت تیغه برش و ۳. پرداخت فرش
